Rechte eind

Op het rechte eind is de richting van de afzetschaats afwisselend schuin voorwaarts naar rechts en schuin voorwaarts naar links (schuin voorwaarts en niet recht vooruit omdat een afzetkracht loodrecht op de voorwaartse richting je geen meter vooruit helpt; zie voor de details de paragraaf Zijwaarts vooruit).

In de schaatsslag onderscheiden we een aantal bewegingsonderdelen: kanteling of val, strekking, bijhaal, draaiing bekken (vanwege de wisseling van afzetrichting) en inzet.
Schematisch zie de schaatsslag op het rechte eind er als volgt uit:

Figuur 1. Schematische weergave van twee opeenvolgende schaatsslagen op het rechte eind.

Elke afzet is het spiegelbeeld van de vorige afzet. De linker- en rechterafzet zijn daarom qua lengte (tijd)  aan elkaar gelijk: de schaatsbeweging verloopt ritmisch.

Schaatsbeweging in beeld: kanteling, draaiing, val en strekking

Bij de kanteling en de val speelt de ligging van het lichaamszwaartepunt ten opzichte van het steunpunt (de afzetschaats) een belangrijke rol. We geven daarom in deze paragraaf een korte uiteenzetting over het lichaamszwaartepunt.

Lichaamszwaartepunt
Het lichaamszwaartepunt is een punt waarin je je lichaamsmassa samengebald kunt denken.
De ligging van je lichaamszwaartepunt wordt bepaald door de verdeling van je lichaamsmassa in de ruimte .
Voer je de schaatsbeweging uit, dan verandert de verdeling van je lichaamsmassa constant als gevolg van het strekken en bijhalen van telkens één been: je lichaamszwaartepunt loopt heen en weer over een horizontale lijn achter je navel, al naar gelang je strekt of bijhaalt (zie de rode stip in de reeks afbeeldingen van figuur 2.)  1) )
Is het vlak van het ene been evenwijdig aan het vlak van het andere been, dan ligt het lichaamszwaartepunt in het midden van je lichaam ter hoogte van je navel (op grond van symmetrie, zie afbeelding 3 in figuur 2.)
We gaan er daarbij van uit dat de rest van het lichaam (op het strek-been na) één vlak vormt.

Figuur 2. Het lichaamszwaartepunt loopt over een horizontale lijn van rechts via het midden naar links.

Bevindt het lichaamszwaartepunt zich recht boven de afzetschaats, dan ben je in balans (linker- en rechter afbeelding in figuur 2.).
Als dat niet het geval is, dan veroorzaakt de zwaartekracht een beweging (de ‘val’). Hoe sterk die beweging is hangt af van het zwaartekracht-moment (afstand lichaamszwaartepunt tot afzetschaats maal gewicht).
Via de verdeling van je lichaamsmassa  heb je als schaatser invloed op de ligging van je lichaamszwaartepunt en dus ook op het zwaartekracht-moment  (bijvoorbeeld in de bocht met de heup ‘boven de blokjes’).

Paragraafindeling
In de paragraaf Afzet  gaan we in op de onderdelen die de bouwstenen  van de afzetkracht zijn:  kanteling, draaiing bekken en strekking afzetbeen..
In de paragraaf Bijhaal  beschrijven we in detail de uitvoering van de bijhaal.
In de paragraaf Inzet (en strekking)  beschrijven we de diverse deelaspecten van de inzet.

Techniekaanwijzingen rechte eind

  1. Voorkom ‘haperingen’ in de uitvoering van de schaatsbeweging / maak van de schaatsbeweging een vloeiende beweging (alleen schaatsbeweging creëert afzetkracht)
  2. Tel (hardop) mee met de linker- en rechter afzet ter controle op een ritmisch verloop
  3. Vermijd elke ‘onnodige’ beweging met de romp.

Basale balansoefening

Rechtop glijden op één been is de meest basale balansoefening voor het schaatsen: omdat je rechtop staat bevindt het lichaamszwaartepunt zich recht achter je navel en je bent in balans op één been (lichaamszwaartepunt loodrecht boven de glijschaats) als je licht overhelt op de buitenkant van de glijschaats.

Voor overige schaatstechniek-oefeningen op het ijs verwijzen wij naar de paragraaf  Schaatsoefeningen rechte eind.

Naar paragraaf Afzet